Saturday 11 May 2013

Moedersdag 2013

Dis tog interessant hoe die rol van 'n moeder oor die jare verander het. In die vorige eeu (rondom die vyftiger en sestiger jare) was die meerderheid ma's voltydse huisvrouens. In die 'moderne' tyd is ma's wat nie 'n beroep beoefen nie, 'n rariteit.

Hierdie (noodgedwonge) verskuiwing, het ook 'n paar veranderinge in die rol van 'n ma, teweeg gebring. Voorheen was 'n ma die verpersoonliking van huislikheid, van bak en brou en klere maak en trots op haar potplante en tuin. Daarom word vandag (deur die ouer garde) met weemoed teruggedink aan Ma se lekker gebak en tafels wat gekreun het onder die heerlikste etes. Selfs 'n eenvoudige ritueel soos teetyd, was 'n belewenis want daar was immer 'n lekkerny of drie op die skinkbord. Fyn teestelle met nog fyner, handgemaakte skinkbordlappies, was algemeen.

Toe kom die ekonomiese omwenteling, of eerder: ons geld word minder werd. Huise, karre, meubels, skoolgelde - alles het vining baie duurder geword, en salarisse het nie tred gehou nie. Ma moes maar inspring en ook 'n verdienste huis toe bring. Kitskos het die in-ding geword, tyd 'n groot faktor en dinge moes voortaan vining geskied. Die warm huislikheid het plek gemaak vir (oppervlakkige?) kort gesprekke, besoeke aan wasserye en kettingwinkels. Kouse wat gate kry, is nie meer gestop nie ("Waar moet ek die tyd vandaan kry?"), 'n nuwe paar word summier aangekoop. Iets lekker saam met die tee, is gou by die naaste deli gekoop. So het die bose kring van koop, koop en nogmaals koop, wyer en wyer gerek. Kinders is deesdae ook besiger as ooit, bring langer ure as in die verlede, by die skool deur. In die middae het skoolaktiwiteite meer en meer geword, met die gevolg dat ouers hulle kinders net saans sien, selfs net naweke (koshuiskinders). Die broodnodige ouer-kind kontak het minder geword, met die gevolg dat die onderwyser en sportafrigter se opvoedingstaak (instaan vir die ouer) as't ware van kritieke belang geword het - wat weer groot verantwoordelikheid op die opvoeders plaas.

My eie ma was deel van die twee tydvakke, voor en na die eeuwending. Sy was egter nooit na haar troue 'n beroepsvrou nie, was haar lewe lank 'n huisvrou ("tuisteskepper" klink nie soos 'n ma nie!).
Ons het grootgeword met melkterte en koeksisters en tuisgemaakte klere en groentetuine en teeserviese. Ons was so bevoorreg ... besef ek al hoe meer.

Verlang na jou, Ma ...

No comments:

Post a Comment