Twee van Ouma se niggies het op buurplase (daar op Eerstegeluk) gewoon. Hulle was tantes Kirjols en Katriena. Die eerste een kon 'n konsertina laat huil, die ander het die werfvolk laat huil.
Tante Kirjols het sekerlik 'n meer betaamlike naam gehad, maar ons het haar almal op hierdie naam geken. Ek dink sy was met 'n Van Eeden getroud gewees, maar ek het haar (toe ek so vyf was) in haar oumensjare geken, toe haar man al onder die kluite was. Sy was natuurlik 'n afstammeling van die vrugbare De Klerk-familie, wat die plaas Eerstegluk buite Bethal, bevolk het.
Per geleentheid het Ouma een Saterdagmiddag - ek het by haar gekuier - die Ford Cortina uitgetrek en aangekondig dat ons by tant Kirjols sou gaan koffie drink. Daar was nie 'n pad tussen die twee plase nie, Ouma het sommer so tussen die volk se statte deurgery, koers gekies lyndraad toe, en ek moes die draad platmaak en vastrap, sodat Ouma kon oorry. Dan het Ouma kom help om die draad weer respektabel staan te maak, sodat die melkkoeie nie onmin met die bure sou veroorsaak nie.
By tant Kirjols aangekom, het ons sommer om die kombuistafel gesit, met koffie en biskuit (van daai reuse biskuite wat jy nie geweet het hoe jy hulle moes benader nie) gekuier en na al die skinderstories oor die familie, geluister.
Dit was Ouma wat op 'n stadium gevra het: "Kirjols, gaan jy dan nie vandag vir ons 'n ietsie speel nie ?" Toe het die tante die donkielong agter die meelblik uitgehaal, agter die kombuis op die rooigepoleerde trappies gaan sit, so hier en daar gedruk, en met die 'hartseerwals' weggeval. Wat ek baie goed onthou, is dat sy nie 'n enkele keer op die note gekyk het nie! Haar blik was doer in die verte, waar die wilgertakke langs die spruitjie, in die briesie gewieg het. Miskien het sy nog 'n liedjie gespeel, ek kan nie onthou nie. Maar, daardie hartseerwals het in die geheue bly vassteek ...
Tant Katriena was die een wat 'n honderd-en-drie geword het. Sy was by sommiges as "ta' Ounooi" bekend, maar Ouma het altoos van "Katriena" gepraat. Sy het by haar dogter en skoonseun gewoon, en het bedags, wanneer beide van hulle op die dorp gewerk het, die plaaswerf met 'n ysterhand geregeer. Die plaasvolk het 'n heilige vrees vir haar gehad (ek ook!) en jy kon maar jou vinger oor enige iets in die huis trek, dit was silwerskoon. Toe sy die eeu gehaal het, het die familie 'n groot makietie vir haar georganiseer, daar op die plaas. Die hoogtepunt sou die Saterdag wees, wanneer die osbraai en joligheid die groot hoogtepunt sou gewees het. Helaas, haar dogter (toe al in haar sewentigs) sterf toe aan 'n hartaanval ... en siende dat die ver familie toe al aangekom het, word daar toe maar daardie Saterdag begrafnis gehou. Aan eetgoed, was daar natuurlik nie 'n tekort nie!
Miskien is tant Katriena se tragiese verhaal, die groot rede hoekom ek tant Kirjols en haar 'hartseerwals', so goed onthou. Ek glo tant Kirjols sou daar in die hemel (wat my betref, het alle oumense hemel toe gegaan) iewers op 'n trappie, tant Katriena verwelkom het - so met die konsertina saam. Darem sekerlik nie met die 'hartseerwals' nie - eerder 'n masurka of seties!
Sunday 12 January 2014
Friday 10 January 2014
'n Saak vir die gewete.
My ma het my kleintyd al vertel dat ek glo met die helm gebore is. Nie dat dit my eintlik veel gepla het nie, maar dit het tog 'n saadjie geplant, een wat my laat glo het dat ek 'n bietjie 'anders' as ander
mense is ...
Op skool was ek sportmal ! Eienaardig genoeg, het ek nie veel omgegee om self deel te neem nie, net die daar wees om goeie sport te aanskou en die geesdrif aan te voel, het my matelose genot verskaf. My pa was 'n groot sportman op sy dag, en ek het geweet dat my aanvaarding deur hom, in 'n mate van my sport-betrokkenheid afgehang het. So het ek toe self begin deelneem - en vinnig my heil by atletiek gevind. Weens 'n opvallende gebrek aan natuurlike spoed, het ek met Pa se gewigte begin oefen en gou was ek die beste veldatleet in die skool - gewigstoot, spiesgooi en skyfwerp (my gunsteling) was my kos! Verder het ek gou uitgevind dat ek ook meer as net handig met 'n tennisraket was (ook een van die sportsoorte waarin Pa uitgeblink het).
Ewenwel, so is ek toe my skool se top-veldatleet en die interskole was aan die kom. Ons inter was maar altyd op die groter buurdorp, op Witbank. Dit was my st.9-jaar, en ek sou weer in genoemde drie items, die skool verteenwoordig. Natuurlik het dit goed gevoel as Vera en Marisa en al die ander meisies my luidkeels aangemoedig het, maar daar was een kinkel (eerder iets in die drinkwater, maar ek weerhou my daarvan om kru te wees) in die kabel. Sy naam was Paul, en hy was die verpersoonliking van hoe 'n atleet moes wees en lyk: selfversekerd, glimlaggend en met 'n blonde kuif en spiere op al wat regte plek was. Hy was reeds die vorige twee jaar agtereenvolgens, die onbetwiste hekkieskampioen - en die aandag wat die meisies my gegee het, was gewoonlik net tydelik, totdat Paul met sy opwarming begin het.
Marisa was my droom-meisie, veral omdat sy die vinnigste meisie in die skool was. Niemand kon die 150m beter as sy hardloop nie. As die klomp in die pylvak ingekom het, het sy reeds 'n gaping opgebou en was sy met haar vinnige (en mooi!) bene en swart krulhare, onstuitbaar op pad wenpaal toe. Wat het Marisa met Paul uit te waai? Alles! Sy kon nie gou genoeg langs die reling wees om hom te sien opwarm nie. Ek het doelbewus haar aandag probeer aflei, selfs roomys en koeldrank aangedra, maar Paul was haar fokuspunt.
Laat ek maar ruiterlik erken: ek was jaloers en het Paul slegte dinge toegewens. As hy so sierlik oor die eerste drie oefenhekkies geseil het, was selfs ék in my binneste in vervoering - die man het die allermooiste styl gehad. Dan het my gewete my aangespreek, want ek het geweet dat ek eintlik 'n tweegesig was, omdat ek hom eintlik verwens het.
Toe blaas die afsitter se fluitjie. Die onder 17's moes naderstaan vir die 100m hekkies. Ons skool se meisies het natuurlik reling toe gehardloop en die blonde held sterkte toegeskreeu. Daar is in die blokke gesak, en dit het skielik baie stil geword. Ek het na die bewonderende blikke gekyk, gesien hoe hy ewe windgat (my gewaarwording) 'n hovaardige wuif met die een hand gegee het - en toe breek die wrewel in my los. In my gedagtes het ek hom, gesig eerste, op die asbaan sien neerslaan ...
Toe die skoot klap, het Paul 'n skitterende wegspring gehad en hy was voor die ander by die eerste hekkie. Eerste, maar te voortvarend ...
Paul het sy arm dwars na die hekkies gedraai, nie tred gehou met sy ritme wat glad nie daar was nie - en hy tref toe daardie eerste hekkie, arm eerste. Jy kon die klapgeluid sekerlik tot by die wenpaal hoor. Hy het 'n harde gil gegee, en met sy gesig na onder, soos 'n os op die harde asbaan neergeslaan!
Sy arm was morsaf, daardie gespierde bene was nerf-af - en Paul is op 'n draagbaar van die veld af, gedra. Sy interhoër was verby, hy sou interbond daardie jaar nie sien nie, en sy rugbyseisoen was ook van die baan. Die skare was erg geskok, want almal het geweet wie Paul was en hy was dan ook die volslae gunsteling in die item.
Vir baie jare na daardie rampspoedige interhoër (vir Paul, want ek en Marisa het toe op die bus terug na ons tuisdorp, gekys geraak), het my gewete my erg gery. Ek HET Paul verwens, ek HET hom in my verbeelding sien val - wat nou as ek regtig, so met my geskiedenis van die vlies oor die kop tydens geboorte, oor 'n tipe bonatuurlike krag beskik? Sjym, arme Pieter!
Miskien moet ek nou maar vrede maak met my gewete. Paul was mos die volgende jaar terug op die baan ... en Marisa was toe mos myne! Dalk is die helm-ding net ouvroustories. Tog, daar was die keer toe ou Bok in die boom vasgery het, en toe ta' Magriet op haar stuitjie geval het, en ...
mense is ...
Op skool was ek sportmal ! Eienaardig genoeg, het ek nie veel omgegee om self deel te neem nie, net die daar wees om goeie sport te aanskou en die geesdrif aan te voel, het my matelose genot verskaf. My pa was 'n groot sportman op sy dag, en ek het geweet dat my aanvaarding deur hom, in 'n mate van my sport-betrokkenheid afgehang het. So het ek toe self begin deelneem - en vinnig my heil by atletiek gevind. Weens 'n opvallende gebrek aan natuurlike spoed, het ek met Pa se gewigte begin oefen en gou was ek die beste veldatleet in die skool - gewigstoot, spiesgooi en skyfwerp (my gunsteling) was my kos! Verder het ek gou uitgevind dat ek ook meer as net handig met 'n tennisraket was (ook een van die sportsoorte waarin Pa uitgeblink het).
Ewenwel, so is ek toe my skool se top-veldatleet en die interskole was aan die kom. Ons inter was maar altyd op die groter buurdorp, op Witbank. Dit was my st.9-jaar, en ek sou weer in genoemde drie items, die skool verteenwoordig. Natuurlik het dit goed gevoel as Vera en Marisa en al die ander meisies my luidkeels aangemoedig het, maar daar was een kinkel (eerder iets in die drinkwater, maar ek weerhou my daarvan om kru te wees) in die kabel. Sy naam was Paul, en hy was die verpersoonliking van hoe 'n atleet moes wees en lyk: selfversekerd, glimlaggend en met 'n blonde kuif en spiere op al wat regte plek was. Hy was reeds die vorige twee jaar agtereenvolgens, die onbetwiste hekkieskampioen - en die aandag wat die meisies my gegee het, was gewoonlik net tydelik, totdat Paul met sy opwarming begin het.
Marisa was my droom-meisie, veral omdat sy die vinnigste meisie in die skool was. Niemand kon die 150m beter as sy hardloop nie. As die klomp in die pylvak ingekom het, het sy reeds 'n gaping opgebou en was sy met haar vinnige (en mooi!) bene en swart krulhare, onstuitbaar op pad wenpaal toe. Wat het Marisa met Paul uit te waai? Alles! Sy kon nie gou genoeg langs die reling wees om hom te sien opwarm nie. Ek het doelbewus haar aandag probeer aflei, selfs roomys en koeldrank aangedra, maar Paul was haar fokuspunt.
Laat ek maar ruiterlik erken: ek was jaloers en het Paul slegte dinge toegewens. As hy so sierlik oor die eerste drie oefenhekkies geseil het, was selfs ék in my binneste in vervoering - die man het die allermooiste styl gehad. Dan het my gewete my aangespreek, want ek het geweet dat ek eintlik 'n tweegesig was, omdat ek hom eintlik verwens het.
Toe blaas die afsitter se fluitjie. Die onder 17's moes naderstaan vir die 100m hekkies. Ons skool se meisies het natuurlik reling toe gehardloop en die blonde held sterkte toegeskreeu. Daar is in die blokke gesak, en dit het skielik baie stil geword. Ek het na die bewonderende blikke gekyk, gesien hoe hy ewe windgat (my gewaarwording) 'n hovaardige wuif met die een hand gegee het - en toe breek die wrewel in my los. In my gedagtes het ek hom, gesig eerste, op die asbaan sien neerslaan ...
Toe die skoot klap, het Paul 'n skitterende wegspring gehad en hy was voor die ander by die eerste hekkie. Eerste, maar te voortvarend ...
Paul het sy arm dwars na die hekkies gedraai, nie tred gehou met sy ritme wat glad nie daar was nie - en hy tref toe daardie eerste hekkie, arm eerste. Jy kon die klapgeluid sekerlik tot by die wenpaal hoor. Hy het 'n harde gil gegee, en met sy gesig na onder, soos 'n os op die harde asbaan neergeslaan!
Sy arm was morsaf, daardie gespierde bene was nerf-af - en Paul is op 'n draagbaar van die veld af, gedra. Sy interhoër was verby, hy sou interbond daardie jaar nie sien nie, en sy rugbyseisoen was ook van die baan. Die skare was erg geskok, want almal het geweet wie Paul was en hy was dan ook die volslae gunsteling in die item.
Vir baie jare na daardie rampspoedige interhoër (vir Paul, want ek en Marisa het toe op die bus terug na ons tuisdorp, gekys geraak), het my gewete my erg gery. Ek HET Paul verwens, ek HET hom in my verbeelding sien val - wat nou as ek regtig, so met my geskiedenis van die vlies oor die kop tydens geboorte, oor 'n tipe bonatuurlike krag beskik? Sjym, arme Pieter!
Miskien moet ek nou maar vrede maak met my gewete. Paul was mos die volgende jaar terug op die baan ... en Marisa was toe mos myne! Dalk is die helm-ding net ouvroustories. Tog, daar was die keer toe ou Bok in die boom vasgery het, en toe ta' Magriet op haar stuitjie geval het, en ...
Saturday 4 January 2014
Die kortstondige droom ...
Die jaar 1977 was in vele opsigte vir my 'n 'annus horibilis'! Dit was my eerste post-universiteit jaar en ek was veronderstel om met 'n lied in die hart, my loopbaan as onderwyser te begin, maar verpligte diensplig het my drome verydel. Soos enige jongman van daardie ouderdom, was my gedagtes by dinge soos 'n mooi ryding, 'n gerieflike blyplek, 'n droomvrou ...
Hoe dit ookal sy, ek was 'n infanterie-soldaat in wording, op die verre Oudtshoorn. Na 'n paar maande van lelik aftjop, is ons 'n effens verlengde naweekpas gegun, omdat ons in Augustus met grensdiens sou begin. Nico, 'n mede-troep met wie ek goed bevriend geraak het, het sy karretjie (ek dink dit was 'n Opel Kadett) by familie op die dorp 'versteek', toe bied hy aan dat ek en nog twee ander, die langpad Transvaal toe, saam met hom kon aanpak. Dit was 'n gulde geleentheid, per trein sou ons nie eens oor die Vaalrivier gekom het voordat ons weer vir diens moes aanmeld , nie!
So beland ons vier met die bekende bruindrag aan, toe op 'n snikhete Saterdag op Beaufort-Wes, in die ongenaakbare Karoo. Dit was meer as net vrekwarm - ons het gesmag na iets koud met ys in, om ons te lawe. 'n Bier was buite die kwessie, ons het geglo die MP's was oral. Toe sien ons 'n tipe kafee-restauranterige plekkie en besluit daar en dan dat 'n yskoue 'float' (koeldrank met roomys in) 'n waar-
dige tweedeprys sou wees. Ag man, ek sien nou nog die plankvloere, die latwerk-tafeltjies met die blokkiespatroon-doeke oor!
Ons het so na as moontlik aan die enkele dakwaaier gaan sit, sweet afgevee en na 'n kelner begin soek. Dis net op daardie oomblik, dat my ingewande onbekende draaie gemaak het ...
'n Entjie verder, by een van die ander tafeltjies, was sy besig om gebruikte glase op 'n skinkbord te pak. Haar hare was gitswart en het sag in haar dun nek gekrul. Haar beeldskone gelaat het my laat swymel en ek is seker my mond moes oopgeval het! Haar lyfie was so soepel en lynig soos 'n Sparletta-bottel, en toe sy na ons gekyk het, is my hart se kapasiteit tot die alleruiterste beproef. In my dag des lewens had ek nog nooit soveel volmaakte skoonheid aanskou nie - alles wat ek nog altyd oor 'n vrou, my droomvrou, gedroom het ...
Natuurlik het die ander manne ook hul menings oor die 'sexy girl' en 'floozy' gelug. Wie sou nie deur haar betower gewees het nie? Ek was so vasgevang deur wat met my aan't gebeur was, dat ek nie eens mooi gehoor het wat hulle alles kwytgeraak het nie. Sy was die enigste kelnerin aan diens, en die gedagte dat SY ons sou bedien, het my bedwelm. Alle ander indrukke wat die veeleisende opleiding en die versengende Karoo-hitte op my gelaat het, was van minder belang - ek was net op haar gefokus, die nimf wat enige oomblik na ons toe aangesweef sou kom ...
Toe, steeds asof ek midde-in 'n heuglike onwerklikheid was, het sy langs ons tafel gestaan. Sy het haar kop opgelig, 'n hemelse glimlag gegee wat alles binne my nog verder vermurwe het, die bestelboekie op 'n skoon bladsy oopgemaak - en vir eerste keer sou ons haar stem hoor. In my ryke verbeelding was haar fluweelsagte stem reeds soos doudruppels op die mooiste roos, wanneer die eerste strale van die oggendson oor die horison kruip ... Met smagtende afwagting, het ek vrywilliglik in haar donker kykers weggesink.
Maar, dis toe net hier waar ek sou leer dat 'n man nooit, maar NOOIT die noodlot buite rekening moet laat nie. Sy het haar gesig na my toe gedraai - en toe hoor ons : "Het die master al georder? Djulle is sieker vrek vannie dors!"
Sy was 'n Kleurling ... en dit was 1977.
Hoe dit ookal sy, ek was 'n infanterie-soldaat in wording, op die verre Oudtshoorn. Na 'n paar maande van lelik aftjop, is ons 'n effens verlengde naweekpas gegun, omdat ons in Augustus met grensdiens sou begin. Nico, 'n mede-troep met wie ek goed bevriend geraak het, het sy karretjie (ek dink dit was 'n Opel Kadett) by familie op die dorp 'versteek', toe bied hy aan dat ek en nog twee ander, die langpad Transvaal toe, saam met hom kon aanpak. Dit was 'n gulde geleentheid, per trein sou ons nie eens oor die Vaalrivier gekom het voordat ons weer vir diens moes aanmeld , nie!
So beland ons vier met die bekende bruindrag aan, toe op 'n snikhete Saterdag op Beaufort-Wes, in die ongenaakbare Karoo. Dit was meer as net vrekwarm - ons het gesmag na iets koud met ys in, om ons te lawe. 'n Bier was buite die kwessie, ons het geglo die MP's was oral. Toe sien ons 'n tipe kafee-restauranterige plekkie en besluit daar en dan dat 'n yskoue 'float' (koeldrank met roomys in) 'n waar-
dige tweedeprys sou wees. Ag man, ek sien nou nog die plankvloere, die latwerk-tafeltjies met die blokkiespatroon-doeke oor!
Ons het so na as moontlik aan die enkele dakwaaier gaan sit, sweet afgevee en na 'n kelner begin soek. Dis net op daardie oomblik, dat my ingewande onbekende draaie gemaak het ...
'n Entjie verder, by een van die ander tafeltjies, was sy besig om gebruikte glase op 'n skinkbord te pak. Haar hare was gitswart en het sag in haar dun nek gekrul. Haar beeldskone gelaat het my laat swymel en ek is seker my mond moes oopgeval het! Haar lyfie was so soepel en lynig soos 'n Sparletta-bottel, en toe sy na ons gekyk het, is my hart se kapasiteit tot die alleruiterste beproef. In my dag des lewens had ek nog nooit soveel volmaakte skoonheid aanskou nie - alles wat ek nog altyd oor 'n vrou, my droomvrou, gedroom het ...
Natuurlik het die ander manne ook hul menings oor die 'sexy girl' en 'floozy' gelug. Wie sou nie deur haar betower gewees het nie? Ek was so vasgevang deur wat met my aan't gebeur was, dat ek nie eens mooi gehoor het wat hulle alles kwytgeraak het nie. Sy was die enigste kelnerin aan diens, en die gedagte dat SY ons sou bedien, het my bedwelm. Alle ander indrukke wat die veeleisende opleiding en die versengende Karoo-hitte op my gelaat het, was van minder belang - ek was net op haar gefokus, die nimf wat enige oomblik na ons toe aangesweef sou kom ...
Toe, steeds asof ek midde-in 'n heuglike onwerklikheid was, het sy langs ons tafel gestaan. Sy het haar kop opgelig, 'n hemelse glimlag gegee wat alles binne my nog verder vermurwe het, die bestelboekie op 'n skoon bladsy oopgemaak - en vir eerste keer sou ons haar stem hoor. In my ryke verbeelding was haar fluweelsagte stem reeds soos doudruppels op die mooiste roos, wanneer die eerste strale van die oggendson oor die horison kruip ... Met smagtende afwagting, het ek vrywilliglik in haar donker kykers weggesink.
Maar, dis toe net hier waar ek sou leer dat 'n man nooit, maar NOOIT die noodlot buite rekening moet laat nie. Sy het haar gesig na my toe gedraai - en toe hoor ons : "Het die master al georder? Djulle is sieker vrek vannie dors!"
Sy was 'n Kleurling ... en dit was 1977.
Thursday 2 January 2014
Brief aan mnr. D
Geagte mnr. D
Verskoon maar die formele aanhef, my ouers het my geleer om ander se lewens, eiendom en gevoelens te respekteer en altyd in ag te neem.
Ek glo jy lag weer al die pad bank toe, na die talle plesiersoekers en toeriste wat oor die feesgety, van jou lodge / gastehuis gebruik gemaak het. Jy is glo die perfekte gasheer - en die voorbok as daar gejil en gefuif word. 'n Man wat die grappies laat rol en kwinkslae kan kwytraak. Dit gaan dus baie goed met jou, mnr. D.
Dit sou seker half onbillik wees om te verwag dat jy daaraan sal dink dat dit nou 23 jaar gelede is, toe jy (nogal in 'n GG-staatsvoertuig) ewe nonchalant daar in Generaalstraat afgesuiker het - en gesien het hoe klein laerskool-seuntjies voor jou oor die pad gehardloop het. Onthou jy? Hulle was so op-
gewonde oor hulle eerste oefening van die 'bulletjie-rugby' wat verby was, haastig om vir Pa of Ma te vertel hoe lekker dit was ...
Ja, ek weet jy het destyds beweer my seun 'het sommer voor die kar ingehardloop', en dat jy gesorg het dat daar nie eens 'n hofsaak was nie, maar na 20 jaar, mnr. D, ly die kind (nou 'n man ... sonder toekoms), sy ouers en broer, steeds aan die nagevolge. Beide pare grootouers is sedertdien in hul grafte in, maar ook hulle het enduit die pyn in hulle harte saamgedra.
Hoekom kan ek nie vergeet en vergewe nie? As ek nie kon vergewe het nie, mnr. D, sou ek snags nie 'n oog kon toemaak nie. Ek is (genadiglik) nie 'n haatdraende mens nie, maar ook nie een wat kan vergeet nie. Sien, ons het die afgelope 23 jaar, intens en diepgrondelik gely, mnr. D - waaragtig swaar gekry en leef steeds daagliks saam met die gevolge van jou daad.
Onthou jy, toe my seun daardie jaar - skaars 'n maand na die 'ongeluk' - verjaar het, het jy ons met 'n besoekie verras - selfs 'n pragtige, bruin trui vir hom as geskenk saamgebring. Ons het jou 'omgee' so baie waardeer, omdat ons stukkend was en na grashalmpies gegryp het om te kon oorleef. Min het ons geweet dat ons jou na daardie een, enkele besoekie, nooit weer sou sien nie ... nie eens weer van jou sou hoor nie. Geen telefoonoproep, geen SMS, geen groete-boodskap van geen aard nie ...
Is ek melodramaties? Kom ek noem net vir jou enkele gevolge waarmee ons deur die jare geworstel het (en steeds mee saamleef). Eerstens, ons kind is al in sy dertigs, maar het geen vriende nie, weet nie wat 'n liefdesverhouding is nie, sal nooit kan kar bestuur nie, is 'n eensame en onsekere persoon wat met mag en mening vasklou aan 'n duisend rand 'n maand se genade-werkie, want dis al sekuriteit wat hy het. Tweedens, ek moes my loopbaan vaarwel toeroep, sodat ek meer aandag aan hom kon gee en hom ook 'n mate van menswaardigheid kon laat ervaar. Derdens, sy oupa het van die skok ten tye van die wrede nuus, suikersiekte opgedoen - wat uiteindelik sy lewe gekos het. Vierdens,
ons (ek en my vrou) is nou in ons aftree-jare en die kommer oor behoorlike sorg (wat word van hom as ons wegval ?) vreet ons op! Hy sal altyd onder toesig moet wees, mnr. D, maar ons het die afgelope 23 jaar geleer dat, wanneer daar geld ter sprake is, jy niemand kan vertrou nie. Ons moet eersdaags lewensbelangrike besluite oor ons eie - en gevolglik ook sy - toekoms, neem. Jy verstaan mos, ons het 'n kind vir altyd, tot ons die laaste asem uitblaas. Waar gaan 'n mens heen? Wie sal jou situasie kan verstaan, waarlik omgee en hulp verleen? Dis seker vir jou (in jou gunstige omstandighede) onmoontlik om 'n idee van ander se swaarkry te kan vorm. Iets soos 'n lekker gesinsvakansie, is ons nie beskore nie. Ons leef, om te oorleef, mnr. D.
Jy mag dalk dink dat daar 'n Derdeparty-uitbetaling was. Ja, daar was, maar nie naastenby genoeg om sy toekoms geriefliker of veiliger te kan maak nie. Sy mediese onkostes het die kruik maar goed leeg gemaak. Ons het die afgelope jare ons allerbeste gedoen om die lewe vir hom, so gerieflik en aangenaam as moontlik, te maak. Ek wens jy kon hom sien, mnr. D , 'n bietjie met hom gesels. Hy is 'n lieftallige, vriendelike jongman met 'n pragtige geaardheid. Hy dra nie 'n bril nie, loop nie mank nie en 'n mens kan nie dadelik agterkom dat iets in sy lewe skeefgeloop het nie. Dis net die geheue, die breinbesering het hom erg seergemaak, mnr. D - daar was te veel bloeding op die brein ...
Ongeskiktheidstoelaag? Ja, ons het probeer, maar die 'dame in beheer' het net een kyk gegee en die oordeel gevel: "He's not handicapped enough". Selfs die mediese fonds wil nie subsidie gee nie - volgens hulle is hy ook nie 'gestremd genoeg' nie. Dit maak ons moedeloos verby, mnr. D! Ons is so bekommerd oor die toekoms - sy toekoms veral. Ons dink tans daaraan om maar na 'n veel kleiner gemeenskap te verhuis, waar almal hom en sy omstandighede gou kan leer ken en (ons hoop so) sal omgee en hom menswaardig sal behandel.
Ag, hoe moet 'n mens dan ook sekere dinge met iemand anders kommunikeer? Twintig jaar is 'n baie lang tyd, amper 'n leeftyd. Dat hy dit tot hier gemaak het, was alles net genade van Bo. Dat ons dit tot hier gemaak het - nog meer genade! Daar kom deesdae meer en meer dae van vertwyfeling, van onseker wees oor wat vir ons almal wag. Dis seker maar menslik, in ons geval half noodwendig. Selfs noodgedwonge.
Voorspoed vorentoe, mnr. D. Mag jou besigheid steeds van krag tot krag gaan. Ek is seker jy kan goed vir jou gesin sorg, dat julle gelukkig is. Wie weet, dalk sal jy eendag weer in Generaalstraat af ry, en onthou ...
K.
Verskoon maar die formele aanhef, my ouers het my geleer om ander se lewens, eiendom en gevoelens te respekteer en altyd in ag te neem.
Ek glo jy lag weer al die pad bank toe, na die talle plesiersoekers en toeriste wat oor die feesgety, van jou lodge / gastehuis gebruik gemaak het. Jy is glo die perfekte gasheer - en die voorbok as daar gejil en gefuif word. 'n Man wat die grappies laat rol en kwinkslae kan kwytraak. Dit gaan dus baie goed met jou, mnr. D.
Dit sou seker half onbillik wees om te verwag dat jy daaraan sal dink dat dit nou 23 jaar gelede is, toe jy (nogal in 'n GG-staatsvoertuig) ewe nonchalant daar in Generaalstraat afgesuiker het - en gesien het hoe klein laerskool-seuntjies voor jou oor die pad gehardloop het. Onthou jy? Hulle was so op-
gewonde oor hulle eerste oefening van die 'bulletjie-rugby' wat verby was, haastig om vir Pa of Ma te vertel hoe lekker dit was ...
Ja, ek weet jy het destyds beweer my seun 'het sommer voor die kar ingehardloop', en dat jy gesorg het dat daar nie eens 'n hofsaak was nie, maar na 20 jaar, mnr. D, ly die kind (nou 'n man ... sonder toekoms), sy ouers en broer, steeds aan die nagevolge. Beide pare grootouers is sedertdien in hul grafte in, maar ook hulle het enduit die pyn in hulle harte saamgedra.
Hoekom kan ek nie vergeet en vergewe nie? As ek nie kon vergewe het nie, mnr. D, sou ek snags nie 'n oog kon toemaak nie. Ek is (genadiglik) nie 'n haatdraende mens nie, maar ook nie een wat kan vergeet nie. Sien, ons het die afgelope 23 jaar, intens en diepgrondelik gely, mnr. D - waaragtig swaar gekry en leef steeds daagliks saam met die gevolge van jou daad.
Onthou jy, toe my seun daardie jaar - skaars 'n maand na die 'ongeluk' - verjaar het, het jy ons met 'n besoekie verras - selfs 'n pragtige, bruin trui vir hom as geskenk saamgebring. Ons het jou 'omgee' so baie waardeer, omdat ons stukkend was en na grashalmpies gegryp het om te kon oorleef. Min het ons geweet dat ons jou na daardie een, enkele besoekie, nooit weer sou sien nie ... nie eens weer van jou sou hoor nie. Geen telefoonoproep, geen SMS, geen groete-boodskap van geen aard nie ...
Is ek melodramaties? Kom ek noem net vir jou enkele gevolge waarmee ons deur die jare geworstel het (en steeds mee saamleef). Eerstens, ons kind is al in sy dertigs, maar het geen vriende nie, weet nie wat 'n liefdesverhouding is nie, sal nooit kan kar bestuur nie, is 'n eensame en onsekere persoon wat met mag en mening vasklou aan 'n duisend rand 'n maand se genade-werkie, want dis al sekuriteit wat hy het. Tweedens, ek moes my loopbaan vaarwel toeroep, sodat ek meer aandag aan hom kon gee en hom ook 'n mate van menswaardigheid kon laat ervaar. Derdens, sy oupa het van die skok ten tye van die wrede nuus, suikersiekte opgedoen - wat uiteindelik sy lewe gekos het. Vierdens,
ons (ek en my vrou) is nou in ons aftree-jare en die kommer oor behoorlike sorg (wat word van hom as ons wegval ?) vreet ons op! Hy sal altyd onder toesig moet wees, mnr. D, maar ons het die afgelope 23 jaar geleer dat, wanneer daar geld ter sprake is, jy niemand kan vertrou nie. Ons moet eersdaags lewensbelangrike besluite oor ons eie - en gevolglik ook sy - toekoms, neem. Jy verstaan mos, ons het 'n kind vir altyd, tot ons die laaste asem uitblaas. Waar gaan 'n mens heen? Wie sal jou situasie kan verstaan, waarlik omgee en hulp verleen? Dis seker vir jou (in jou gunstige omstandighede) onmoontlik om 'n idee van ander se swaarkry te kan vorm. Iets soos 'n lekker gesinsvakansie, is ons nie beskore nie. Ons leef, om te oorleef, mnr. D.
Jy mag dalk dink dat daar 'n Derdeparty-uitbetaling was. Ja, daar was, maar nie naastenby genoeg om sy toekoms geriefliker of veiliger te kan maak nie. Sy mediese onkostes het die kruik maar goed leeg gemaak. Ons het die afgelope jare ons allerbeste gedoen om die lewe vir hom, so gerieflik en aangenaam as moontlik, te maak. Ek wens jy kon hom sien, mnr. D , 'n bietjie met hom gesels. Hy is 'n lieftallige, vriendelike jongman met 'n pragtige geaardheid. Hy dra nie 'n bril nie, loop nie mank nie en 'n mens kan nie dadelik agterkom dat iets in sy lewe skeefgeloop het nie. Dis net die geheue, die breinbesering het hom erg seergemaak, mnr. D - daar was te veel bloeding op die brein ...
Ongeskiktheidstoelaag? Ja, ons het probeer, maar die 'dame in beheer' het net een kyk gegee en die oordeel gevel: "He's not handicapped enough". Selfs die mediese fonds wil nie subsidie gee nie - volgens hulle is hy ook nie 'gestremd genoeg' nie. Dit maak ons moedeloos verby, mnr. D! Ons is so bekommerd oor die toekoms - sy toekoms veral. Ons dink tans daaraan om maar na 'n veel kleiner gemeenskap te verhuis, waar almal hom en sy omstandighede gou kan leer ken en (ons hoop so) sal omgee en hom menswaardig sal behandel.
Ag, hoe moet 'n mens dan ook sekere dinge met iemand anders kommunikeer? Twintig jaar is 'n baie lang tyd, amper 'n leeftyd. Dat hy dit tot hier gemaak het, was alles net genade van Bo. Dat ons dit tot hier gemaak het - nog meer genade! Daar kom deesdae meer en meer dae van vertwyfeling, van onseker wees oor wat vir ons almal wag. Dis seker maar menslik, in ons geval half noodwendig. Selfs noodgedwonge.
Voorspoed vorentoe, mnr. D. Mag jou besigheid steeds van krag tot krag gaan. Ek is seker jy kan goed vir jou gesin sorg, dat julle gelukkig is. Wie weet, dalk sal jy eendag weer in Generaalstraat af ry, en onthou ...
K.
Subscribe to:
Posts (Atom)